Treść strony
- autor: Krzysztof Chełmiński
Kościół Parafialny p.w. Przemienienia Pańskiego
Plac Kościelny
Kościół p. w. Przemienienia Pańskiego jest szóstą w kolejności chronologicznej świątynią pobudowaną w Drezdenku. Poprzedzały ją dwa nieistniejące już kościoły, które znajdowały się w obrębie twierdzy i trzy wcześniejsze świątynie zlokalizowane na Plany Kościelnym. Powód, dla którego główny drezdenecki kościół zlokalizowano niejako na uboczu, poza rynkiem lub którąś z pierzei przyrynkowych nie jest znany. Lokalizacja ta odbiega nieco i od tradycji brandenburskiej i od wielkopolskiej, choć w starszych wielkopolskich założeniach urbanistycznych (Rogoźno, Koźmin) takie lokalizacje występują. A może dawni mieszkańcy byli praktyczni i mając na uwadze kwestię przykościelnego cmentarza świątynię postawili w miejscu, jak na Drezdenko położonym dość wysoko i suchym.
Pierwsza znana wzmianka źródłowa o parafii w Drezdenku pochodzi z dokumentu biskupa Andrzeja Zaremby datowanego na 1298 rok. Dokument dotyczy podziału Archidiecezji Poznańskiej, w której Drezdenko znajdowało się do okresu reformacji. W źródłach z 1516 roku wymieniany jest drezdenecki pleban Marcin Rozbicki.
O pierwszym kościele zlokalizowanym na Placu Kościelnym wiadomo, że spłonął podczas wielkiego pożaru Drezdenka w 1662 roku. Rok później rozpoczęto kwestę na odbudowę świątyni. W pracach budowlanych mieszkańców Drezdenka wspomógł znacząco Elektor Fryderyk Wilhelm, który na odbudowę świątyni darował drewno, wapno i cegłę. Kościół odbudowano w 1664 roku a w roku 1679 do jego bryły dostawiono wieżę. W wieży zawisł dzwon odlany w szczecińskiej giserni, który w 1740 roku pękł podczas wyjątkowo ciężkiej zimy. W kilka lat później stan kościoła oceniono jako zły, w 1752 roku pobudowano nowy korpus, a w rok później nową wieżę. W początku grudnia 1753 roku poświęcono nowy kościół. W zaledwie dwadzieścia kilka lat później wichura strąciła wierzchołek wieży, który spadając uszkodził dach. W 1777 roku w wieżę uderzył piorun. W 1802 roku kościół wyremontowano a w trzy lata później ufundowano nowe organy. W okresie okupacji wojska napoleońskie urządziły w kościele magazyn. W roku 1840 budowlę poddano gruntownemu remontowi, podczas którego wymieniono część stolarki i dobudowano wokół kościoła cokół z głazów. Jednak stan budynku nadal się pogarszał i w 1886 roku zdecydowano o jego częściowym zamknięciu. Rozebrano go w 1902 roku, po wybudowaniu nowej, istniejącej do dzisiaj świątyni.
Kościół parafialny p. w. Przemienienia Pańskiego w Drezdenku wybudowano według projektu architekta prof. Johannesa Otzena (choć są tacy, którzy autorstwo projektu przypisują architektowi o nazwisku Spitt). Decyzję o przyjęciu projektu podjęto w 1896 roku. Roboty zakończono w roku 1902, 11 czerwca poświęcono nową świątynię. Po przejęciu Drezdenka przez Polaków, w dniu 5 sierpnia 1945 roku kościół poświęcono na świątynię katolicką.
Budynek kościoła stanowi dominantę miasta. Jest budowlą neogotycką o charakterystycznej rozczłonkowanej bryle zwieńczonej ponad siedemdziesięciometrową wieżą. Świątynia posiada halowe, trzyprzęsłowe, trzynawowe wnętrze zamknięte jednoprzęsłowym, trójbocznym prezbiterium. Elewacja zdobiona jest elementami z glazurowanych płytek ceramicznych. Uwagą zwiedzających przyciągają witrażowe okna prezbiterium. Ich fundatorami byli bracia Stoltz, znani drezdeneccy przemysłowcy. Cykl witraży w absydzie kościoła przedstawia: zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny, nawiedzenie św. Elżbiety, ofiarowanie Jezusa w świątyni, w rozecie – pokłon trzech króli; chrzest w Jordanie, modlitwa w Ogrójcu, Ostatnia wieczerza, w rozecie – ukrzyżowanie; zmartwychwstanie, spotkanie z Marią Magdaleną, droga do Emaus, niewierny Tomasz, w rozecie – zesłanie Ducha Świętego.
Wyposażenie kościoła jest w przeważającym stopniu pierwotne. W prezbiterium znajduje się architektoniczny ołtarz główny zwieńczony trójkątnym tympanonem i flankowany parami kompozytowych kolumienek. We wnętrzu ołtarza umieszczono stylizowany obraz przedstawiający Jezusa łamiącego chleb. Po przeciwległej stronie jest prospekt organowy zwieńczony gzymsem koronującym i flankowany wykuszami. W prospekcie znajdują się doskonale zachowane organy z 1902 roku wykonane przez firmę znanego organmistrza Wilhelma Sauera z Frankfurtu nad Odrą. Obudowany zdobioną dębową szafą instrument znakomicie komponuje się z wystrojem świątyni. Od 1995 roku w kościele p. w. Przemienienia Pańskiego organizuje się Letnie Festiwale Muzyki Organowej, podczas których znani wykonawcy wykorzystują walory drezdeneckich organów prezentując swój kunszt muzyczny.
- autor: Ewa Kułakowska
